We klagen er wat op los! Vooral waar het om gezondheidszorg gaat. Per saldo hebben we de AZV en die moet dan ook alles betalen. En als die weigert te betalen is de wereld te klein! De menselijke memorie is nu eenmaal erg kort. Weinigen herinneren zich nog dat het nauwelijks meer dan twintig jaar geleden is, dat de gezondheidszorg op ons eiland beneden alle peil was, althans binnen het koninkrijk.
Nog minder dan weinigen vragen zich af waar de AZV het geld vandaan haalt om de Arubaanse gezondheidszorg op het huidige peil te houden. Daar wordt toch premie voor betaald! Maar waar haalt de AZV dat premiegeld vandaan? Uit de inkomens van de bevolking natuurlijk! Vraagt iemand zich echter wel eens afhoe hoog die inkomsten zijn? Het is per slot een percentage van het inkomen. De meerderheid van de bevolking verdient weinig meer dan het minimumloon en dat geldt al helemaal waar het buitenlandse werkkrachten betreft. Ik heb geen exacte cijfers bij de hand. Dat is ook niet nodig. Eens per jaar maakt DIMAS bekend hoeveel nieuwe vergunningen er zijn afgegeven en hoeveel bestaande verlengd. En dat zijn cijfers die in de duizenden lopen en dus ... in overgrote meerderheid minimumloontrekkers, want op Aruba is minimumloon maximumloon!
Intussen hebben De buitenlandse werkkrachten dezelfde rechten op de Arubaanse gezondheidszorg als iedere andere burger, want de AZV wet bepaalt dat iedere ingezetene die is ingeschreven bij de burgerlijke stand, verzekerd is. Dus dat geldt ook voor buitenlandse vergunninghouders. Het is daarbij wel enigszins verbazingwekkend, dat menige immigrant, bij een (vermeende) ernstige aandoening naar het land van herkomst reist om zich daar tegen betaling te laten behandelen. Overigens ook menige Arubaan gaat ervan uit dat de zelfbetaalde arts in het buitenland beter is dan zijn Arubaanse evenknie. Op Aruba moet je immers eerst door een huisarts verwezen worden voor je een specialist kunt raadplegen.
Degenen met een behoorlijk inkomen, vooral de niet (meer) werkenden, worden ondertussen opgescheept met een zware premieheffing, terwijl anderzijds bij de werkenden de werkgever ermee wordt opgezadeld, die daarmee ook minder bereid is tot loonsverhoging, want dat betekent ook premieverhoging. Je vraagt je dan ook af of er geen betere methodes zijn om de AZV inkomsten meer in evenwicht te brengen met de uitgaven.
Iemand suggereerde mij eens: "Ze moeten gewoon degenen die buitenlandse werkkrachten in dienst nemen verplichten voor die mensen ook een particuliere ziektekostenverzekering af te sluiten, zodat ze geen AZV nodig hebben.". Makkelijk geredeneerd, maar minder makkelijk te verwezenlijken, want daarvoor zou de AZV-wet moeten worden gewijzigd. Volgens de huidige regeling echter, wordt er voor elke jaarvergunninghouder een nominale premie geheven. In het geval van een inwonend dienstmeisje is dat duizend gulden verdeeld over AOV en AZV. De ellende daarbij is echter dat de meeste werkgevers - vooral als het particulieren zijn - dit soort extra kosten verhalen op die buitenlandse werkkrachten. en dat niet één keer maar vaak tien jaar lang, tot de onbepaalde werk-verblijfsvergunning ingaat. Dat zou verboden moeten zijn en de nominale premie zou met het minimumloon kunnen worden verhoogd.
Wat wel een reële mogelijkheid is, is een clausule die medische hulp onder de AZV voor immigranten uitsluit voor bestaande aandoeningen. Zoals het nu is, komt een immigrant na het verkrijgen van de vergunning vrolijk meteen bij de huisarts voor een verwijzing naar de oogarts omdat hij een bril nodig heeft, of een verwijzing naar een fysio-therapeut wegens rugklachten, om maar twee voorbeelden te noemen. Een dergelijke uitsluitingsclausule zou geldig moeten blijven voor elke jaarlijkse vergunning en dus na tien jaar moeten vervallen.
Onze toeristen, waarvan er jaarlijks nogal wat op ons eiland rondlopen en rijden, zijn soms ook een probleem voor de Arubaanse gezondheidszorg. Op het totale aantal toeristen wordt er weliswaar weinig beroep gedaan op medische hulp - in de meeste gevallen gaat het om een bezoek aan de Spoedeisende Hulp - maar bij tijd en wijle doet zich toch ook het geval voor dat er een ernstige ongeluk heeft plaatsgehad terwijl de betrokkenen ofwel geen reisongevallenverzekering hebben of onvoldoende geldmiddelen om de kosten te betalen. Trouwens, ook voor de SEH bezoekers kan het frustrerend zijn eerst de portemonnee te moeten trekken, alvorens hulp te krijgen.
Vandaar misschien de nogal wilde lijkende suggestie mijnerzijds om ook alle toeristen onder de AZV te verzekeren tegen een nominale premie per dag. Ook de Cruisetoeristen! Het zou veel geld opleveren en weinig uitgaven, want, zoals gezegd, de keren dat een toerist een beroep doet op medische hulp zijn uiterst beperkt. Hooguit bij een ernstig autoongeluk kunnen de kosten oplopen. Aruba zou er bovendien mooie toeristische reclame mee kunnen maken, als het toeristenparadijs waar zelfs de bezoekers verzekerd zijn. Daarbij moet dan wel uitdrukkelijk een uitsluitingsclausule zijn voor bestaande aandoeningen.
We horen de belangrijkste tegenwerping al: hoe bepaal je of iemand toerist is? Dat is inderdaad een struikelblok. De mensen die van de Cruise boot komen of degenen die in hotels logeren en dat kunnen aantonen, zijn uiteraard toeristen. Ze moeten het dan inderdaad wel kunnen aantonen! Een klein deel van de toeristen vindt echter onderdak in appartementen of bij families thuis. Bovendien zijn er die met een toeristenvisum binnenkomen, maar na afloop van de visumtermijn op Aruba ongedocumenteerd blijven om werk te zoeken. Die zullen op een of andere manier wel moeten worden uitgesloten.
Eind jaren tachtig bezocht ik samen met mijn mede-bestuurder van de FAVI, Ido Yánez (zaliger gedachtenis) Trinidad voor een vergaderingsweek van de Caribbean Council for the Blind. Tot onze verrassing moesten wij bij aankomst op het vliegveld Piarco van Port of Spain, een bedrag van 25 dollar per persoon neertellen om toegelaten te worden. Ik weet niet of dat nog zo is, maar toen vonden wij het maar raar. Totdat ... wij ons herinnerden dat Trinidad en Tobago enkele jaren ervoor de Britse National Health Service (NHS) had overgenomen en ingevoerd. Dat hield in, net als in Groot Brittanië, dat iedereen gratis gezondheidszorg kreeg, ook vreemdelingen. En om die vreemdelingen toch ook een bijdrage te laten betalen had men die "visumplicht"bij aankomst ingevoerd.
Wij hebben echter een ander probleem enm dat zijn de langverblijvers, zoalsin time-share hotels, condominiums, apartamenten en vakantiewoningen. Dat zijn mensen die ongetwijfeld goed verzekerd zijn, dus kunnen ze gevoeglijk worden uitgesloten. evenals de mensen die met een zogenaamd toeristenvisum op Aruba aankomen, die de bedoeling hebben ongedocumenteerd werk te zoeken. Goed beschouwd is het nogal vreemd dat de Nederlandse ambassades, die dat soort visa afgeven, dit doen zonder te verifiëren of men wel voldoende inkomen heeft en of men verzekerd is. In veel gevallen hebben ze dat niet, en zou hen een visum moeten worden geweigerd. Werk voor de premier om de minister van buitenlandse zaken erop aan te spreken.
Wat de invoering van een nominale premie voor toeristen betreft, laat ik het graag aan mensen met meer verstand van overheidsfinanciën over om te bedenken of, en zo ja, hoe dat op ons eiland kan worden gerealiseerd, bijvoorbeeld in de toeristenbelasting.
Henk de Beijer